W dniu 19 czerwca 2015 roku w Sopocie na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Gdańskiego odbyła się VII Konferencja Naukowa „InfoGlobMar”. Tegoroczna edycja konferencji była organizowana przez Instytut Transportu i Handlu Morskiego we współpracy z Katedrami Logistyki i Systemów Transportowych oraz Ekonomii i Zarządzania Wydziału Przedsiębiorczości i Towaroznawstwa Akademii Morskiej w Gdyni. Zakres tematyczny konferencji obejmował wszystkie główne dziedziny badań naukowych prowadzonych w Instytucie Transportu i Handlu Morskiego oraz Katedrach współorganizujących konferencję. Patronat honorowy nad konferencją objęli: Minister Infrastruktury i Rozwoju Maria Wasiak, Prezydent Miasta Gdańska Paweł Adamowicz, Prezydent Miasta Sopotu Jacek Karnowski, Prezydent Miasta Gdyni Wojciech Szczurek, Dyrektor Urzędu Morskiego w Gdyni dr inż. kpt. ż.w. Andrzej Królikowski, J. M. Rektor Uniwersytetu Gdańskiego prof. zw. dr hab. Bernard Lammek oraz J. M. Rektor Akademii Morskiej w Gdyni, prof. zw. dr hab. Piotr Jędrzejowicz. Patronat medialny konferencji objęły czasopismo "Logistyka" oraz portal www.gospodarkamorska.pl. Przewodniczącym Rady Naukowej konferencji był prof. zw. dr hab. Janusz Żurek.

W konferencji uczestniczyli przedstawiciele wielu polskich ośrodków akademickich i naukowych, a także przedstawiciele praktyki gospodarczej (Zarządu Morskiego Portu Gdynia SA, Zarządu Morskiego Portu Gdańsk SA, Polskiej Izby Spedycji i Logistyki, Urzędu Morskiego i Izby Celnej z Gdyni, Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, Pomorskiego Klastra ICT-INTERIZON).

Efektem obrad są cztery monografie, zawierające przedstawione i nadesłane na konferencję referaty:

1. Przedsiębiorstwo w otoczeniu globalnym, red. A. Oniszczuk-Jastrząbek, T. Gutowski, Instytut Transportu i Handlu Morskiego, Gdańsk 2015, ss. 204, ISBN 978-83-7939-010-6, 
2. Lądowo-morskie systemy transportowe. Wybrane zagadnienia, red. J. Dąbrowski, J. Miklińska, T. Nowosielski, Instytut Transportu i Handlu Morskiego, Gdańsk 2015, ss. 201, ISBN 978-83-7939-009-0, 
3. Zarządzanie ryzykiem w działalności gospodarczej, red. J. Winiarski, D. Wach, Instytut Transportu i Handlu Morskiego, Gdańsk 2015, ss. 129, ISBN 978-83-7939-012-0.
4. Wyzwania społeczeństwa informacyjnego, red. K. Kreft, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 2015, ss. 130, ISBN 978-83-7939-011-3.

Opublikowano łącznie 41 referatów. Wzorem lat ubiegłych, konferencja była podzielona na część plenarną i sesje tematyczne.

Część plenarna zawierała zarówno wystąpienia ogólnoekonomiczne, jak i debatę na temat innowacji w gospodarce i przedsiębiorstwie. Swoje interesujące referaty wygłosili: prof. UG dr hab. Jerzy Gwizdała, prof. PG, dr hab. Jerzy Balicki, dr inż. kpt. ż.w. Andrzej Królikowski oraz Wiesław Struk z Izby Celnej w Gdyni.

Druga część obrad odbywała się w trzech zespołach problemowych:

zespół 1 – Przedsiębiorstwo w otoczeniu globalnym,

zespół 2 – Lądowo-morskie systemy transportowe,

zespół 3 – Zarządzanie informacją i ryzykiem w społeczeństwie informacyjnym.

dr Jacek Grodzicki

Przedsiębiorstwo w otoczeniu globalnym

Współczesne warunki funkcjonowania przedsiębiorstw różnią się zacznie od tych, których byliśmy świadkami jeszcze kilka, bądź kilkanaście lat temu. Rynek stawia przed każdym podmiotem nowe wyzwania, determinuje jego funkcjonowanie i rozwój, przez co sprawia, że konieczne staje się wprowadzanie niezbędnych zmian, dostosowujących podmiot do warunków działania. Nie inaczej dzieje się w sferze makroekonomicznej, w której zachodzą dynamiczne zmiany, wywołane na przykład kryzysami gospodarczymi, wahaniami na rynkach kapitałowych, czy też konfliktami zbrojnymi w różnych częściach świata. Niezbędne jest więc podejmowanie ciągłych działań, zmierzających do zniwelowania niekorzystnych efektów gospodarowania we współczesnym świecie.

Między innymi tym zagadnieniom poświęcona jest kolejna publikacja z zakresu przedsiębiorczości w wymiarze globalnym. W swojej treści zawiera zagadnienia zarówno makro, jak i mikroekonomiczne. Autorzy poruszają tematykę międzynarodową, zwracając uwagę na proces obrotu towarowego z zagranicą oraz determinanty funkcjonowania przedsiębiorstwa na globalnym rynku związane z fiskalizmem. Charakteryzują lukę innowacyjną w odniesieniu do konkretnego regionu, piszą o ekoinnowacyjności gospodarki. Nie pozostają również obojętni na zagadnienia związane z kooperacją podmiotów gospodarczych czy też relacje między kupującym a dostawcą. Ważnymi zagadnieniami są również sprawy przedsiębiorczości, różnic kulturowych oraz stosowania efektywnych sposobów, wspomagających zarządzanie współczesny przedsiębiorstwem.

Mamy nadzieję, że publikacja pt. Przedsiębiorstwo w otoczeniu globalnym zyska aprobatę czytelników, a tezy poruszane w opracowaniu staną się przedmiotem licznych dyskusji i analiz. Życzymy miłej i przyjemnej lektury.

Aneta Oniszczuk-Jastrząbek
Tomasz Gutowski

Spis treści 

Lądowo-morskie systemy transportowe. Wybrane zagadnienia

Publikacja pod tytułem Lądowo-morskie systemy transportowe. Wybrane zagadnienia jest zbiorem referatów przygotowanych przez pracowników nauki z różnych ośrodków akademickich na VII Konferencję Naukową InfoGlobMar 2015. Konferencja, organizowana od 2008 roku w Sopocie, poświęcona jest głównym obszarom badań naukowych prowadzonych przez Instytut Transportu i Handlu Morskiego Uniwersytetu Gdańskiego. Tegoroczną konferencję współorganizowały Katedra Logistyki i Systemów Transportowych oraz Katedra Ekonomii i Zarządzania z Akademii Morskiej w Gdyni.

Autorami niniejszej monografii są pracownicy naukowi Uniwersytetu Gdańskiego, Politechniki Gdańskiej, Akademii Morskiej w Gdyni, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku oraz Instytutu Badań nad Bezpieczeństwem. W publikacji omawiane są aktualne problemy funkcjonowania i rozwoju lądowo-morskich systemów transportowych z perspektywy polskiej i międzynarodowej. Zakres tematyczny prezentowanych prac obejmuje zagadnienia związane z transportem morskim oraz transportem lądowym.

Pierwsza grupa referatów poświęcona jest portom i żegludze morskiej. W tej części publikacji omówiono zagadnienie infrastruktury portowej jako kategorii ekonomicznej i prawnej oraz podstawowego składnika zasobów portu, determinującego możliwość uzyskania przewagi konkurencyjnej na rynkach usług portowych. Przestrzeganie międzynarodowych standardów w zakresie kształtowania równej konkurencji wymaga wprowadzenia zasad swobodnego obrotu nieruchomościami, dostępu do publicznych źródeł finansowania oraz ogólnodostępności infrastruktury portowej dla wszystkich użytkowników. Kolejny referat poświęcony jest analizie potencjału usługowego oraz przeładunków portów morskich w Gdyni i Gdańsku, podjęto w nim też próbę oceny ich zdolności konkurencyjnej na podstawie przeprowadzonej analizy SWOT. Celem następnych trzech prac było przedstawienie możliwości zaadaptowania strategii logistycznych do działalności morskich terminali kontenerowych, badanie ich płynności operacyjnej za pomocą modeli wielorównaniowych oraz poprawa efektywności przeładunku w terminalach kontenerowych za pomocą synchronizacji czasów przybycia i obsługi statków dla grupy portów z wykorzystaniem modelu MILP. Na przykładzie Naftoportu omówiono innowacyjne rozwiązania w zapewnieniu bezpieczeństwa przeładunku ropy naftowej w portach morskich. W pracy poświęconej bezpieczeństwu w transporcie morskim dokonano oryginalnego przyporządkowania metod i narzędzi oceny ryzyka różnym aspektom bezpieczeństwa. Jednym z kluczowych czynników w procesie podnoszenia poziomu bezpieczeństwa w transporcie morskim jest zastosowanie adekwatnych (zdywersyfikowanych) narzędzi do analizy i oceny ryzyka na różnych poziomach procesu transportowego i dla różnych aspektów jego bezpieczeństwa. W ostatnim referacie tej części publikacji omówiono czynniki determinujące popyt na pracę na morzu, nierównowagę na rynku pracy oraz wyniki badania ankietowego przeprowadzonego wśród studentów Akademii Morskiej w Gdyni, dotyczącego przesłanek podjęcia studiów z myślą o pracy na morzu.

Druga grupa referatów dotyczy lądowej części systemu transportowego i jego współdziałania z węzłami transportowymi, jakimi są porty morskie. W pracy poświęconej polityce rozwoju transportu w Polsce w kontekście włączenia żeglugi śródlądowej do obsługi morskich terminali kontenerowych zwrócono uwagę na niewystarczające działania ze strony państwa w kierunku wykorzystania Odry i Wisły do obsługi zaplecza polskich portów morskich. Z przeprowadzonej przez autorów analizy wynika, że tendencje europejskie w zakresie kształtowania proekologicznej struktury gałęziowej transportu zapleczowego nie będą do 2020 roku realizowane w Polsce. Konsekwencją prowadzonej polityki może być osłabienie konkurencyjności polskich portów morskich. W kolejnym opracowaniu przedstawiono uwarunkowania wykorzystania transportu intermodalnego w Polsce na przykładzie PKP Cargo S.A. oraz omówiono perspektywę rozwoju tej formy transportu. Obecnie coraz większą rolę w systemach transportowych odgrywają centra logistyczne. W referacie poświęconym temu zagadnieniu, na podstawie ponad trzydziestoletnich doświadczeń niemieckich, wskazano czynniki wyznaczające aktualny kierunek rozwoju centrów logistycznych, omówiono obecny stan ich rozwoju oraz wybrane inicjatywy i ich efekty w zakresie oddziaływania tych obiektów na środowisko naturalne.

Chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim autorom za ich merytoryczny wkład w przygotowanie monografii. Mamy nadzieję, iż publikacja spotka się z Państwa zainteresowaniem oraz przybliży aktualne problemy funkcjonowania i rozwoju lądowo-morskich systemów transportowych.

Redaktorzy

 Spis treści

Wyzwania społeczeństwa informacyjnego

Rozwój gospodarczy wymaga wykorzystania nowych technologii informatycznych w celu zapewnienia powszechnego dostępu do usług i treści w systemach informacyjnych. Wymagane jest również w procesie wykorzystania systemów informacyjnych stworzenie bezpiecznych warunków prawnoekonomicznych. Informatyzacja społeczeństwa umożliwia usprawnienie funkcjonowania administracji państwowej i samorządowej. Idea społeczeństwa informacyjnego jest nieodłącznie związana z wykorzystaniem technologii informacyjnej.

Rozwijająca się gospodarka generuje stale wzrastające zapotrzebowanie na informację. Czynnikiem stymulującym rozwój gospodarczy jest umiejętność pozyskiwania, przetwarzania i gromadzenia informacji. Technologie informacyjne i komunikacyjne według badań odpowiadają za około 40% wzrostu produkcyjności w Unii Europejskiej.

Wykorzystanie możliwości, jakie stwarza nowoczesna technologia informacyjna jest również szansą na usprawnienie funkcjonowania przedsiębiorstw w gospodarce. Technologie informacyjne umożliwiają szybkie przetwarzanie i zarządzanie informacją dzięki wykorzystaniu systemów informatycznych. We współczesnych procesach biznesowych systemy informatyczne uczestniczą praktycznie w każdym obszarze aktywności gospodarczej. Systemy informatyczne tworzą obieg dokumentacji procesowej, umożliwiają przepływ środków finansowych, a także tworzą całą sferę marketingowo-reklamową. Trudno jest wskazać procesy biznesowe, w których nie uczestniczą systemy informatyczne.

W kontekście, rozważań dotyczących znaczenia systemów informatycznych w funkcjonowaniu społeczeństwa informacyjnego przekazujemy Państwu tę publikację. Publikacja jest zbiorem opracowań przygotowanych przez przedstawicieli środowisk akademickich reprezentujących różne ośrodki naukowe. W publikacji przedstawiono szereg spostrzeżeń dotyczących teorii i praktyki spotykanej w działalności gospodarczej.

Przekazując Państwu niniejszą publikację, dziękujemy autorom za udział w pracach nad tym przedsięwzięciem oraz mamy nadzieję na życzliwe przyjęcie.

Karol Kreft

Spis treści

Zarządzanie ryzykiem w działalności gospodarczej

Współczesna rzeczywistość gospodarcza ulega nieustannym przeobrażeniom. Wzrost złożoności otoczenia, będący konsekwencją rozwoju techniki oraz postępującej globalizacji wymusza m.in. coraz to krótsze cykle życia produktów. To z kolei jest motorem zmian sposobów prowadzenia działalności gospodarczej. Przedsiębiorstwom coraz trudniej utrzymać się na zmieniającym się rynku, dlatego też menadżerowie poszukują narzędzi pozwalających skutecznie zmniejszyć koszty produkcji, zwiększyć efektywność procesów, jak i doprowadzić do wzrostu zadowolenia klientów. Realizację tych wszystkich celów może skutecznie wspierać sprawnie przeprowadzone zarządzanie ryzykiem.

Organizacji, w których wykorzystuje się bądź planuje wdrożenie zarządzania ryzykiem, jest coraz więcej. Nie dotyczy to tylko dużych podmiotów gospodarczych. Również małe i średnie przedsiębiorstwa w zarządzaniu ryzykiem dopatrują się kolejnej szansy na zwiększenie swojej konkurencyjności. Wraz z postępującą globalizacją uwidaczniają się coraz to nowe rodzaje ryzyka. Dotyczą one wszystkich bez wyjątku podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w warunkach rynkowych, ale i również mają one znaczący wpływ na organizacje pozarządowe oraz organy administracji publicznej.

Czytelnik zainteresowany pozycjami książkowymi z dziedziny ryzyka ma obecnie dostęp do bardzo wielu publikacji. Zdecydowana większość z tych książek to poradniki dla menadżerów, księgi ekspertów oraz opisy norm AS/NZS 4360, ERM, COSO czy też ISO 31000. Publikacje te są z założenia pozbawione naukowych opisów zjawiska ryzyka.

Cel, jaki postawili sobie redaktorzy niniejszej książki, to zebranie w całość wiedzy rozproszonej po wielu publikacjach, kursach, niekiedy udostępnionej w różnych językach, a nawet i takiej, która nie doczekała się jeszcze publikacji zwartych. Zaprezentowane kompendium wiedzy ma stanowić wkład w prowadzoną współcześnie dyskusję nad możliwościami zarządzania ryzykiem w procesach gospodarczych.

Jacek Winiarski

Spis treści